İYİ TARIM UYGULAMALARI NEDİR?

İyi Tarım Uygulamaları (İTU) FAO tarafından, "tarımsal üretim sisteminin sosyal açıdan yaşanabilir, ekonomik açıdan karlı ve verimli, insan sağlığını koruyan, hayvan sağlık ve refahı ile çevreye önem veren bir hale getirmek için uygulanması gereken işlemler" olarak tanımlanmaktadır. İyi Tarım Uygulamalarının amacı insan sağlığına ve çevreye zarar vermeyecek üretimin yapılmasıdır. Bunun için İTU, Zararlılarla Entegre Mücadele (Integrated Pest Management, IPM) ve Entegre Ürün Yetiştiriciliği (Integrated Crop Management - ICM) tekniklerinin, üretimde birlikte uygulanmasını önermektedir.

İyi tarım uygulamaları, geleneksel tarımda yapılan hatalar sonucu ortaya çıkan olumsuzlukları ortadan kaldırabilecek üretim yöntemlerini belirlemektedir.  İngilizce GAP “Good Agricultural Practices” kelimesinden  dilimize aynen tercüme edilen “İyi Tarım Uygulamaları”, konvansiyonel tarım da denen alışa geldiğimiz tarım uygulamalarından farklı olarak kayıt tutmaktan işçi sağlığına, çevre duyarlılığından hayvanların refahına kadar çok sayıda konuda kurallara bağlandığından bilenen tarımsal uygulamalardan farklıdır.

 İTU kapsamında üretim yapmak isteyen üreticiler 07.12.2010 tarih ve 27778 sayılı İyi Tarım Uygulamaları Hakkında Yönetmelik ve bu yönetmeliğe dayanarak çıkarılan genelgelere uymak zorundadırlar. İTU kapsamında üretilen ürünler, Bakanlık  tarafından yetkilendirilmiş kontrol ve sertifikasyon kuruluşları (KSK) tarafından yayınlanmış mevzuatlara göre kontrol edilir ve uygun üretim yapılmışsa ürün sertifikalandırılır.

 İTU programını takip eden üreticilerden ne bekleniyor?

Kontrollü ve izlenebilir bir üretim programı izleyen üreticiler, öncelikle üretim alanında daha önce yetiştirilen ürünleri araştırıyor, insan sağlığı ve çevreye etkilerini analiz ediyorlar. İTU, aslında genel yetiştirme yöntemlerinden ziyade:

 • Üretim çevresi,

 • Yetiştirme teknikleri,

 • Tarımsal materyallerin uygulanması, 

• Hasat sonrası yönetimi,

 • Sevkiyat ve dağıtım süreçleri gibi tarımsal ürünlerin güvenliğini teminat altına alan safhalara yoğunlaşıyor. Bu nedenle programa başlarken öncelikle kapsamlı bir risk analizi yaptırmak gerekiyor.

 İyi Tarım Uygulamalarının Üreticilere Sağladığı Avantajlar Nelerdir?

• Sertifikalı ürünler iç ve dış pazarda tercih edilmektedir.

• Üretim standardı uluslararası düzeye yükselmektedir.

• Uluslararası standart ve yönetmeliklere uygun kendi markalarını oluşturabilmektedirler.

• Tüketicinin güvenini sağlayarak ucuz ve etkin reklam yapma şansını yakalarlar.

• Çevreye duyarlı ve saygılı üreticinin, tüketici gözündeki itibarı artmaktadır.

• Ürünleri için pazar şansı ve niteliği genişlemektedir.

• Üreticiler ,Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından her yıl miktarı ve kapsamı açıklanan desteklerden yararlanırlar

 Tüketici Bir Ürünün İyi Tarım Uygulamaları ile Üretildiğini Nasıl Anlayacak?

• Öncelikle Ürünün İyi Tarım Uygulamaları ile üretildiğine ilişkin bir sertifikaya sahip olması gereklidir.

• İyi tarım uygulamaları sertifikasına sahip olmayan hiçbir ürün iyi tarım uygulamaları adı altında satılamaz. 

• Sertifikalı ürünlerin diğer ürünlerle karışmasını engelleyecek her türlü tedbirin alınmasından müteşebbisler ve satış yerleri sorumludur.

• Piyasaya arz edilen son haliyle kontrol edilmeyen ve sertifikalandırılmayan hiçbir ürün, satış yerinde iyi tarım uygulamaları sertifikasını kullanarak satılamaz.

• KSK tarafından sertifikalandırılan ürünlerin ambalajlanması etiketlerinde ürünün kime ait olduğu, adı geçen Yönetmeliğe uygun olarak üretildiği, yetkilendirilmiş KSK adı, kod numarası ve ürünün sertifika numarasına ilişkin bilgiler yer alır